1. Amerika’nın Keşfi ve İlk Koloniler
Amerika kıtasının bilinen keşfi, 1492 yılında Kristof Kolomb‘un Atlantik Okyanusu’nu aşarak Karayip Adaları’na ulaşmasıyla başlamıştır. Ancak, Kolomb kıtayı Hindistan zannetmiştir. İspanyol, Fransız, İngiliz ve Hollandalı kaşifler, 16. ve 17. yüzyıllarda kıtanın çeşitli bölgelerini keşfetmiş ve koloniler kurmuştur.
1607’de İngilizler tarafından Jamestown adlı ilk kalıcı koloni kuruldu. 1620’de ise Mayflower gemisiyle gelen Püritenler, Massachusetts’te Plymouth kolonisinin temelini attılar. Bu dönemden itibaren Avrupa göçmenleri, kıtanın doğu kıyılarında yerleşimler oluşturmaya başladı.
2. Bağımsızlık Savaşı ve ABD’nin Kuruluşu
- yüzyılda, İngilizlerin 13 Amerikan kolonisi üzerindeki vergilendirme politikaları büyük huzursuzluk yarattı. “Vergi olmadan temsil olmaz” sloganıyla direniş başladı. 1775’te Amerikan Bağımsızlık Savaşı patlak verdi.
- 4 Temmuz 1776: Thomas Jefferson liderliğinde hazırlanan Bağımsızlık Bildirgesi ilan edildi.
- 1783: İngiltere ile yapılan Versailles Antlaşması ile savaş sona erdi ve ABD bağımsızlığını kazandı.
1787’de ABD Anayasası kabul edildi ve 1789’da George Washington ülkenin ilk başkanı seçildi.
3. 19. Yüzyıl: Genişleme ve İç Savaş
Batıya Doğru Genişleme
- yüzyılda ABD, batıya doğru genişledi ve kıtanın iç bölgelerine yerleşti. Bu genişleme, Louisiana Satın Alımı (1803) ve Meksika-Amerika Savaşı (1846-1848) ile hızlandı.
Kölelik Tartışmaları ve İç Savaş
Kuzey eyaletlerinde sanayi gelişirken, Güney eyaletleri tarıma ve köle emeğine dayalı ekonomilerini sürdürüyordu. Kölelik karşıtlığı büyük bir siyasi ve toplumsal bölünmeye neden oldu.
- 1861-1865: Amerikan İç Savaşı patlak verdi. Kuzey (Birlik) ile Güney (Konfederasyon) arasındaki savaş, Abraham Lincoln’ün liderliğinde Kuzey’in zaferiyle sona erdi.
- 1865’te kölelik kaldırıldı (13. Anayasa Değişikliği).
4. 20. Yüzyıl: Dünya Sahnelerinde Bir Güç
I. ve II. Dünya Savaşları
ABD, I. Dünya Savaşı‘na (1914-1918) son yıllarda katılarak savaşın gidişatını değiştirdi. Ancak esas dünya gücü statüsünü II. Dünya Savaşı (1939-1945) sırasında kazandı. 1941’de Japonya’nın Pearl Harbor saldırısı üzerine savaşa katılan ABD, Müttefiklerin zaferinde büyük rol oynadı.
Soğuk Savaş Dönemi
II. Dünya Savaşı sonrasında ABD ve Sovyetler Birliği arasında Soğuk Savaş başladı. ABD, kapitalist sistemin liderliğini üstlenerek SSCB’nin komünist yayılmacılığına karşı mücadele etti.
- 1969: ABD, Apollo 11 uzay misyonu ile Ay’a insan gönderen ilk ülke oldu.
5. Modern Dönem: Ekonomi ve Teknoloji Liderliği
- yüzyılın sonunda ve 21. yüzyıl başında ABD, dünyanın en büyük ekonomisi ve teknoloji lideri konumunu sürdürdü. Silikon Vadisi’ndeki yenilikçi şirketler (Apple, Microsoft, Google, Facebook vb.), küresel teknoloji devrimini başlattı.
11 Eylül 2001’de gerçekleşen terör saldırıları, ABD’nin dış politikasında büyük bir dönüşüm yarattı. Afganistan ve Irak’ta askeri operasyonlar başladı. Modern dönemde ABD, siyasi, ekonomik ve kültürel etkisiyle dünya siyasetinde belirleyici bir güç olmaya devam etmektedir.
Sonuç
Amerika Birleşik Devletleri, 250 yılı aşan tarihi boyunca bağımsızlık savaşı, iç savaş, küresel liderlik ve teknolojik gelişmelerle dünya tarihine yön veren bir ülke olmuştur. Köleliğin kaldırılması, demokratik değerlerin yaygınlaşması ve ekonomik büyüme, ABD tarihindeki en önemli dönüm noktalarıdır.
