Amerika Birleşik Devletleri, dünyanın dört bir yanından gelen göçmenler için önemli bir destinasyondur. ABD’deki göçmenler, yasal statülerine bağlı olarak çeşitli haklara sahiptir. Bu haklar, federal yasalar tarafından belirlenir ve herkesin temel insan haklarına saygı gösterilir.

1. Göçmen Haklarını Kim Belirler?

Göçmen hakları, Amerika Birleşik Devletleri’nde federal hükümet ve Kongre tarafından belirlenen yasalarla düzenlenir.

• Göçmenlik Yasaları: ABD Göçmenlik ve Vatandaşlık Yasası (INA – Immigration and Nationality Act) temel çerçeveyi oluşturur.
• Federal Kuruluşlar: Göçmen haklarını denetleyen ve düzenleyen ana kuruluşlar:
  • USCIS (U.S. Citizenship and Immigration Services): Göçmenlik başvuruları ve statü yönetimi.
  • ICE (Immigration and Customs Enforcement): Göçmenlik yasalarının uygulanmasını sağlar.
  • CBP (Customs and Border Protection): Sınır güvenliği ve göçmen denetimleri.

Resmi Bilgi Kaynakları

Göçmen hakları ve yasal düzenlemeler hakkında detaylı bilgiye şu resmi web sitelerinden ulaşabilirsiniz:

• USCIS (Göçmenlik Hizmetleri): www.uscis.gov
• American Civil Liberties Union (ACLU): www.aclu.org
• U.S. Department of Justice (DOJ): Göçmenlik ile ilgili yasal prosedürler – www.justice.gov

2. Göçmen Türleri ve Hakları

Göçmen hakları, göçmen türüne bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Temel göçmen kategorileri şunlardır:

1. Yeşil Kart Sahipleri (Lawful Permanent Residents – LPR)
   • ABD’de daimi oturma iznine sahip kişilerdir.
   • Hakları:
     • ABD’de yasal olarak yaşama ve çalışma hakkı,
     • Eğitim ve sosyal hizmetlerden faydalanma,
     • Aile bireylerini ABD’ye getirme başvurusu yapma hakkı.
2. Geçici Vize Sahipleri (Non-Immigrants)
   • Turist, öğrenci, çalışma gibi geçici vizelere sahip kişilerdir.
   • Hakları:
     • Vize türüne uygun olarak ABD’de kalma,
     • Eğitim alma (öğrenci vizeleri için),
     • İşveren sponsorluğunda çalışma (çalışma vizeleri için).
3. Mülteciler ve Sığınmacılar (Refugees & Asylum Seekers)
   • Zulümden kaçan ve ABD’de koruma arayan kişiler.
   • Hakları:
     • ABD’de yasal olarak yaşama,
     • Çalışma izni alma,
     • Sosyal hizmetlere erişim,
     • Yeşil Kart ve vatandaşlık için başvuru hakkı.
4. Vatansız Kişiler veya Belgesiz Göçmenler
   • Yasal statüleri olmayan kişiler.
   • Hakları:
     • Acil tıbbi hizmetlere erişim,
     • Çocukları için eğitim hakkı,
     • Temel insan hakları (adil muamele ve yasal koruma).

3. Göçmenlere Verilen Özel Haklar

ABD’de göçmenler, bazı özel haklardan faydalanabilir:

1. Eğitim Hakkı:
   • 18 yaş altındaki çocuklar, yasal statü fark etmeksizin ücretsiz kamu eğitimi alabilirler.
2. Çalışma Hakkı:
   • Yeşil Kart sahipleri ve çalışma vizelerine sahip göçmenler yasal olarak çalışabilirler.
   • İşverenler, göçmenlere karşı ayrımcılık yapamaz.
3. Sağlık Hizmetleri:
   • Acil sağlık hizmetlerinden yasal statü fark etmeksizin faydalanma hakkı.
   • Düşük gelirli yasal göçmenler için Medicaid gibi programlar mevcuttur.
4. Yasal Koruma:
   • Göçmenler, ABD anayasası tarafından belirlenen adalet ve yasal koruma haklarına sahiptir.
   • Ayrımcılığa veya kötü muameleye karşı dava açabilirler.

4. Olumsuz Durumlarda Başvurulacak Yasal Merciler

Göçmenlik konusunda bir sorun yaşandığında veya haklar ihlal edildiğinde, aşağıdaki kuruluşlardan destek alınabilir:

1. USCIS Ombudsman: USCIS başvuruları ile ilgili şikâyetleri ele alır.
2. ACLU (American Civil Liberties Union): Göçmen hakları ihlallerinde yasal destek sağlar.
3. Immigration Courts (Göçmenlik Mahkemeleri): Göçmenlik davalarına bakan mahkemelerdir.
4. Immigrant Legal Resource Center (ILRC): Göçmenler için yasal kaynaklar sunar.
5. Yerel Göçmenlik Avukatları: Göçmenlik konusunda uzman avukatlar, yasal destek sunar.

Prosedür

1. Sorununuzu belgeleyin (evraklar, olaylar, tanıklar).
2. Yerel bir göçmenlik avukatı veya destek kuruluşu ile iletişime geçin.
3. USCIS veya ICE ile yasal başvuru sürecinizi takip edin.

5. Göçmen Hakları Konusunda Bilinmesi Gerekenler

• Haklarınızı Öğrenin: Yasal statünüzden bağımsız olarak, ABD’de anayasal haklarınız vardır.
• Sessiz Kalma Hakkı: Göçmenlik yetkilileriyle karşılaştığınızda, konuşmama ve avukat talep etme hakkınız vardır.
• Yasal Belgeleri Saklayın: Vizeniz, Yeşil Kartınız veya çalışma izin belgelerinizi güvende tutun.
• Göçmenlik Dolandırıcılıklarına Dikkat: Sadece lisanslı avukatlarla çalışın ve resmi kaynaklardan bilgi alın.

6. Göçmenlik Haklarına Ulaşmak İçin Kaynaklar

1. USCIS Resmi Web Sitesi: Göçmenlik başvuruları ve süreçler için www.uscis.gov
2. ACLU Göçmen Hakları: Yasal destek ve bilgilendirme için www.aclu.org
3. American Immigration Council: Göçmen haklarını savunan sivil toplum kuruluşu – www.americanimmigrationcouncil.org
4. National Immigration Law Center (NILC): Göçmenler için yasal rehberlik sunar.

Sonuç

Amerika’da göçmen hakları, göçmen türüne ve yasal statüye göre değişiklik gösterir. Ancak temel insan hakları herkes için geçerlidir. USCIS ve ilgili federal kurumlar, göçmenlik statülerini belirlerken; hak ihlalleri durumunda ACLU gibi sivil toplum kuruluşları veya yerel avukatlar yasal destek sağlar. Yeni göçmenler, yasal haklarını öğrenerek ve resmi kaynaklardan bilgi alarak Amerika’daki yaşamlarına daha güvenli ve bilinçli bir şekilde devam edebilirler.